Camoumiho
Tanacetum parthenium
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Camamiho, Camamièli, Camamièri, Camamido, Camoumido.
Nom en français : Grande camomille.
Descripcioun :La camoumiho es uno grando erbo redoulento (óudour de pirètre), de sabour amaro, que trachis en group dins li vièi jardin d'ounte s'escapo. Se recounèis à si fueio plano descoupado en tros redoun. La planto èi proutejido sus listo roujo, categourìo LC, es à dire soucit minour.
Usanço :Cultivado desempièi li rouman, es uno planto majo contro l'enflamacioun. S'acampon li flour que soun mes à seca. S'utiliso contro li mau d'iue (en infusioun) e d'auriho : caufa un cuié d'òli em'un pessu de flour secado, pièi un cop tebe, metre coula dins l'auriho malauto. En tisano èi peréu bono contro li mau d'estoumac o de fege.
Port : Grando erbo
Taio : 20 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Tanacetum
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Anthemideae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 à 2 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1400 m
Aparado : Noun
Mai à avoust
Liò : Jardin
- Vièii muraio
- Escoumbre e proche dis oustau
- Ermas
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino pountico
Ref. sc. : Tanacetum parthenium (L.) Sch.Bip., 1844
(= Chrysanthemum parthenium (L.) Bernh. = Leucanthemum parthenium (L.) Godr. & Gren. )
Aliguié
Sorbus aria
Rosaceae
Àutri noum : Aligié, Aliguié rouge, Alouchié, Ariguié, Aubaliguié.
Noms en français : Alisier blanc, Alouchier.
Descripcioun :L'aliguié o aligié es un pichot aubre coumun de colo e mountagno. Li fueio soun entiero, dentado e proun blanco dessouto. Li bourroun pegon pas jamai. Li fru rouge deforo e jauno dedins soun manjadis.
Usanço :"Leis aligié fan de pigno de fruit jaune aqui, quand soun madur [...], leis auceloun òu manjon bèn acò ; es un aubre que pouò veni gros." (D. Camatte, Senès in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Li fru (alijos), soun astringènt, devènon manjadis un cop a jala. A passa tèms, di tèms de carestié, lis alijo secado e mòuto, mesclado à la farino d'òrdi, servien à faire de pan.
Port : Aubre
Taio : 2 à 20 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Sorbus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 10 à 16 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai
Liò : Fourèst claro
- Faio
- Blachiero
- Roucaio
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Mediterranenco-Atlantico
Ref. sc. : Sorbus aria (L.) Crantz, 1763